Terug naar bewonersparticipatie
Participatie en Waardig Wonen
Het initiatief voor de huizen Waardig Wonen is genomen door mensen met dementie en hun familieleden zelf. Het idee ontstond bij de dochter van haar vader die de diagnose dementie kreeg – en eerste nog lange tijd thuis woonde met een PGB (persoonsgebonden budget) en naar een verpleeghuis ging. Zij dacht toen dat het ook anders zou moeten kunnen (zie voor meer info www.waardigwonen.nl/over-waardig-
wonen/ontstaansgeschiedenis).
Samen met een aantal betrokken zorgmedewerkers die al in de thuissituatie zorgen ondersteuning boden, hebben zij het idee ontwikkeld om een huis te huren waar 5 à 6 mensen met dementie konden gaan wonen waarbij er dag en nacht gedurende 7 etmalen per week zorg en ondersteuning in het huis aanwezig is.
Het begrip participatie is daarom een “bijzonder woord” voor Waardig Wonen, omdat het initiatief niet is genomen door “derden” die vervolgens mensen met dementie en hun familieleden er vervolgens bij betrokken hebben.
Nadat het eerste huis was gerealiseerd, heeft het begrip “participatie” wel betekenis gekregen omdat er toen ook andere bewoners, andere medewerkers en ook een tweede huis gerealiseerd werd.
In hoofdlijnen zijn er twee aspecten n.l. het wonen en de zorg en ondersteuning.
1. Het wonen
Er is een programma van wensen gemaakt waar een huis aan moet voldoen door de initiatiefnemers samen met een aantal medewerkers die al zorg thuis gaven. Op basis van de ervaringen zowel van bewoners als medewerkers is het programma van eisen aangescherpt (bijv. alle of zoveel mogelijk gelijkvloers of in een appartementencomplex met een goede lift) waarna een 2de huis bewoond kon gaan worden. In 2022 is het programma van eisen verder doorontwikkeld dat nu als basis dient voor het overleg met wooncorporaties.
De kamer waar de bewoner woont wordt basaal standaard ingericht met geverfde/gesausde muren in ene neutrale kleur wit, wastafel en gordijnrails. De bewoners richten verder zelf hun eigen kamer in naar eigen wensen (zij kunnen ook de muren een ander kleurtje geven). Wel een advies gegeven voor de vloerbedekking en hoog-laagbed.
De gemeenschappelijk woonkamer wordt bij de oplevering van het huis samen ingericht (net zoals je dat in een gezin doet). Elke bewoner heeft ook zijn eigen herkenbaar plekje en zijn eigen “gemakkelijke” stoel.
Het eten en drinken is ook heel gewoon namelijk samen boodschappen doen en samen koken. Er is geen “menu-commissie” maar de seizoenen hebben wel invloed – net als bij iedereen thuis – wat er op tafel komt. Er is geen
“activiteiten-commissie” die een programma maakt voor bewoners maar – net zoals in een gezin of groepje kennissen of familie – wordt er van alles gedaan. Het wordt ook geen “activiteit” genoemd. Immers, in een gezin of
vriendengroep heb je het ook niet over een “activiteit” maar over “zullen we een wandeling maken” of “zullen we een visje eten in Lauwersoog”.
2. Zorg en ondersteuning
Er wordt een zorgleefplan (we hebben het liever over een woonplan) gemaakt waarin met name ook aandacht is voor de “gewoonten van de bewoner” en “hoe de interactie – het om gaan met elkaar” wordt besproken. Verder natuurlijk de ADL-functies, de medicatie, de veiligheid ed. dat zorgleefplan wordt gemaakt door de bewoner c.q. wettelijk vertegenwoordiger samen met een lid van het team medewerkers.
De wettelijk vertegenwoordiger van de bewoner heeft verder ook de regie over de uitvoering omdat deze ook opdrachtgever van de uitvoering de zorg en ondersteuning is. Ook de medewerkers betaald vanuit het PGB (persoonsgebonden budget). In de praktijk is het vooral ook vertrouwen in elkaar; de wettelijke vertegenwoordiger heeft inzage in de dagrapportage. In de praktijk komt familie redelijk vaak langs en ziet dan hoe het de bewoner vergaat of heeft overleg met de medewerker. Ook wordt gebruik gemaakt van Apps’ (veilige omgeving) of beeldbellen.
De wettelijk vertegenwoordiger heeft een vrije keuze in de huisarts. Wel wordt het advies gegeven dat alle bewoners dezelfde huisarts hebben. Deze is dan goed op de hoogte hoe het leven bij in een huis bij Waardig Wonen is en heeft ook kennis van mensen met dementie. Ook kiezen de wettelijk vertegenwoordigers zelf de paramedische disciplines zoals een fysiotherapeut of ergotherapeut.
3. Overige zaken
De wettelijk vertegenwoordigers stellen elk jaar zelf samen de benodigde formatie voor het komende jaar vast inclusief de daarbij behorende PGB- bedragen. Het PGB wordt 100 pct. voor de zorg en ondersteuning; er gaan geen PGB-middelen naar de organisatie Waardig Wonen.
De wettelijk vertegenwoordigers stellen ook elk jaar een jaarplan scholing vast. Dat is een inventarisatie van allerlei onderwerpen. In januari-februari elk jaar wordt een keuze gemaakt wat prioriteit heeft incl. de daarbij behorende
financiering.